Galesloot Onderzoek en Advies



Onderzoek, advies en ondersteuning voor gemeentebestuurders in brede zin


Goede vragen stellen vraagt moed

Onlangs had ik een korte meningsuitwisseling met gemeenteraadsleden over de kunst van het vragen stellen. IN het openbaar bestuur zien we helaas te vaak dat vragen worden gesteld om maar een vraag te stellen, terwijl het nu juist gaat om vragen - antwoorden beoordelen - doorvragen - betere antwoorden krijgen. Ik sloeg aan op een Nieuwsuuruitzending, de zoveelste, waarin werd aangegeven dat raadsleden niet in staan zijn om goed toezicht op de nieuwe taken uit te oefenen, omdat.... ze niet over de goede informatie beschikken. Ze missen inzicht en overzicht. Ik vind dat een slap excuus, het getuigt niet van veel moed en alleen maar vragen, wanneer krijgen we informatie, getuigt niet van veel visie en daadkracht.  Dat geldt ook veel vragen die gesteld worden om maar een vraag te stellen. Het antwoord is dan altijd goed want de echte moedige vraag, de vervolgvraag, blijft uit. Waarom is een vervolgvraag moedig? Omdat je dan betere antwoorden krijgt en je een oordeel kan vormen. En het vereist moed om bestuurders te beoordelen, maar het is wel je taak, zowel van oppositie als coalitie. Het begint bij inzicht. Inzicht kun je verwerven, en als dan het college of de coalitiepartijen het proces van vragen stellen blokkeren dan heb je het daarover en dan moet je andere bronnen aanboren (bv gesprekken met ambtenaren en uitvoerders) om toch de materie te doorgronden. En daarbij is het relevant om andere vaardigheden op te bouwen. De kunst van het stellen van goede vragen is dan uiterst nuttig en steeds meer griffiers organiseren daar trainingen op. Maar dan ben je er nog niet, je moet als raadslid ook goed reflecteren vanuit welke positie je jouw vragen aan het college en de ambtenaren stelt. Dat is toch vooral vanuit een toezichthoudende/controlerende  rol. Dat is je volksvertegtenwoordigingsrol, daarvoor ben je gekozen. Daarbij gaat het er niet om dat je als raadslid alles weet, maar dat je je ervan overtuigt dat het college alles doorgrondt wat nodig om om tot goede uitvoering van taken te komen binnen de kaders van de raad. En daar horen specifieke open vragen bij. Natuurlijk is dit mooier gezegd dan gedaan en is in veel gemeenten sprake van coalitiedwang en verspreiden bestuurders liever mist dan vanuit een open en kwetsbare houding te luisteren naar vragen, omdat ze daar zelf ook scherper van  worden. Mistige antwoorden geven of selectief antwoorden op niet gestelde makkelijke vragen, we kennen het allemaal. Een duale raad die vanuit gezond dualisme als team fungeert, prikt dit echter zo lek. Goede voorbeelden daarvan zijn er, daarover later meer.