Galesloot Onderzoek en Advies



Onderzoek, advies en ondersteuning voor gemeentebestuurders in brede zin


geheime financien en het budgetrecht

Binnenhalen van sportevenementen, een lokale overheid en transparantie


Met interesse volgde ik de afgelopen maanden de gang van zaken in de gemeente Deventer met betrekking tot het binnenhalen van een belangrijk wielerevenement. Hier is veel over te zeggen, bv over de vraag hoe ontstaat zo’n initiatief, wie in de lokale samenleving, ambtenarij, college hebben zich hier voor ingespannen en waarom als over de vraag: waarom Deventer en waarom niet in Stedendriehoek verband afspraken maken wie welke evenementen binnen tracht te hengelen. Ik vind Apeldoorn dan logischer dan Deventer net als ik Deventer logisch vind voor popfestivals of straattheater als Apeldoorn. Maar daar dus niet over. Waarover dan wel? Mijn bijdrage gaat over de rol van de volksvertegenwoordiging, de gemeenteraad.


Over het vertrouwelijk behandelen van raadsinformatie door colleges van B & W is de laatste jaren veel te doen geweest. Vanuit de visie van oppositiepartijen die zich gedwongen zien zich een oordeel te vormen over risicovolle investeringsvoorstellen is elke geheimhouding van financiële stukken lastig. Zij kunnen deze informatie dan niet goed beoordelen en zij kunnen geen verantwoording afleggen over hun stemgedrag t.a.v. keuzes met forse financiële gevolgen. Bij het investeringsvoorstel voor het Deventer Stadhuiskwartier waar een oppositiepartij zich fel tegen verzette (deze partij zit nu al voor de tweede termijn in het college, maar dat terzijde) is hier zelfs de hulp van staatsrechtexpert prof Elzinga voor ingewonnen. Maar het blijft in de Nederlandse verhoudingen toch een behoorlijke portie stiekem, een erfenis van eeuwenlang op die manier politiek bedrijven. Het zal nog wel enige tijd duren, en misschien is daar opheffing van de Wet Openbaarheid Bestuur en vervanging door totale openheid voor nodig, voor die hoofdlijn verandert. Nu is het aanpassen in de marge en procedures ontwikkelen. En de ene gemeente is daarin veel volwassener dan de andere.


In principe zou financiële informatie dan altijd openbaar moeten zijn omdat de beslissing over financiën het budgetrecht raakt dat de raad – en werd dat maar eens wat meer beleefd en uitgedragen – namens de kiezers, de burgers, uitoefent en waar ze zich over moet verantwoorden, niet om de vier jaar, maar bij elk besluit. Als we dit nu toepassen op de vraag hoe gaan wij om met het delen van informatie over de benodigde financiën om een wielerevenement binnen te halen dan wordt het lastig en komt men eigenlijk in een dilemma. Delen van alle financiële informatie zoals ik dat voorsta heeft als nadeel dat derden, andere overheden, sponsors, van wie ook een bijdrage wordt verwacht, achterover gaan leunen, ach de gemeente zorgt er wel voor. Toch is er geen ontkomen aan, niet delen van die informatie en de risico’s dat als anderen niet voldoende bijdragen de gemeente met een gat zit, kan een gemeenteraad niet passeren zonder dat die informatie openbaar besproken wordt en erover wordt besloten. En niet achteraf als formeel sanctioneren van een al gelopen (politieke) koers. Een tussenoplossing was misschien beter geweest: door van meet af aan aan te sturen op een PPS, via een stedelijk platform of stichting, was direct duidelijk tot hoever de gemeente garant zou willen staan. Nu het een gemeentelijk initiatief is, althans zo komt de informatie naar buiten over, nu er dus een valse start is, is er geen ontkomen aan dat de financiën van dit project openbaar worden besproken in de raad en in de stad. Dat is nu eenmaal het gevolg van de valse start. In dat licht moet en ongelukkige weglakactie bij de gemeente wat naar de achtergrond worden verschoven, dit soort fouten kan iedereen maken. Het zou getuigen van bestuurlijke grootsheid van de raad om dan maar gelijk de geheimhouding eraf te halen.

Deventer,

Frank Galesloot